تستوسترون (testosterone) را می‌توان یکی از هورمون‌های مهم در بدن خانم‌ها و مخصوصا آقایان دانست چرا که وجود آن تاثیرات مختلفی روی بدن دارد. شاید شما به درستی با این هورمون آشنا نباشید و ندانید که چه وظایفی را در بدن شما ایفا می‌کند پس ما تصمیم گرفتیم تا در این مقاله به توضیح هورمون تستوسترون پرداخته و سپس شما را با وظایف و میزان سطح طبیعی آن در بدن مردان و زنان آشنا کنیم. از طرفی بسیاری از ورزشکاران به دنبال روش‌هایی برای افزایش سطح تستوسترون در بدن هستند اگر شما هم جزو این دسته از افراد هستید پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
فهرست مطلب
هورمون تستوسترون چیست؟
تستوسترون، هورمون آندروژن است که در خانم‌ها توسط تخمدان‌ها و در آقایان توسط بیضه‌ها تولید می‌شود و به طور خاص این هورمون در مردان یافت می‌شود و به عنوان هورمون جنسی اولیه مردانه شناخته شده است چرا که بدن مردان نسبت به خانم‌ها ده برابر بیشتر هورمون تستوسترون ترشح می‌کند. در توضیح کامل‌تر باید بگوییم که در غدد فوق کلیوی هورمونی به نام دی هیدرواپی آندروسترون (DHEA) تولید می‌شود و بدن انسان این هورمون را به استروژن و تستوسترون تبدیل می‌کند. وجود هورمون تستوسترون در بدن آقایان و زنان اثرات متفاوتی دارد و موجب ایجاد خصوصیات مختلف می‌شود.
آشنایی با تاثیرات و وظایف تستوسترون در بدن
هورمون تستوسترون در مراحل مختلف زندگی نقش‌های متفاوتی را در بدن ایجاد می‌کند این مراحل شامل دوران رشد جنین، دوران بلوغ پسران، دوران مردان بزرگسال و زنان بزرگسال می‌شود که در ادامه ما به توضیح هر یک می‌پردازیم.
1. تاثیر تستوسترون در دوران رشد جنین: هورمون تستوسترون که در هفته هفتم بارداری توسط بیضه‌ها تولید می‌شود و موجب رشد اندام‌های تولید مثل داخلی و خارجی در مردان خواهد شد.
2. تاثیر تستوسترون در دوران بلوغ پسران: در دوران بلوغ پسران میزان سطح تولید تستوسترون در بالاترین سطح خود قرار دارد همین موضوع موجب رشد ویژگی‌های ثانویه مردانه و جنسی در آنها می‌شود. به طور کلی این هورمون در پسران موجب افزایش قد، افزایش میل جنسی، رشد موهای بدن، ایجاد ویژگی‌های مردانه چون بم شدن صدا، بزرگ شدن غده پروستات، بزرگ شدن آلت تناسلی و بیضه‌ها می‌شود. اگر میزان سطح تستوسترون در دوران بلوغ بالا باشد ممکن است موجب ایجاد آکنه نیز شود.
3. تاثیر تستوسترون در مردان بزرگسال: تستوسترون در مردان بزرگسال موجب تولید اسپرم، تقویت و افزایش میل جنسی، تحریک و رشد ماهیچه‌ها، تضمین استحکام استخوان‌ها، ایجاد حس تندرستی، تحمل درد و سیگنال فرستادن به بدن برای تولید گلبول‌های قرمز جدید می‌شود.
4. تاثیر تستوسترون در زنان بزرگسال: هورمون تستوسترون در زنان موجب تولید و توسعه تخمک در تخمدان، افزایش میل جنسی، تحمل درد و افزایش قدرت باروری می‌شود. هورمون تستوسترون در تخمدان‌ها به هورمون جنسی اولیه زنان که استرادیول نام دارد تبدیل می‌شود و اگر میزان سطح تستوسترون در بدن خانم‌ها بالا باشد ی موهای صورت رشد زیادی داشته و حتی منجر به ایجاد چهره مردانه در آنها می‌شود. از دیگر فواید نرمال سطح تستوسترون در بدن می‌توانیم به گردش خون بهتر، حفظ سلامتی قلب، تقویت بافت استخوان‌ها، بهبود پیدا کردن حالات روحی، تقویت حافظه و قدرت تفکر را نام ببریم.
همچنین بخوانید: بهترین مکمل برای عضله سازی
میزان سطح تستوسترون در بدن مردان و زنان
میزان سطح نرمال تستوسترون در بدن آقایان و خانم‌ها متفاوت است. میزان هورمون تستوسترون به طور معمول در یک خانم بالغ بالای ۲۰ سال به مقدار ۸ تا ۶۰ نانو گرم می‌باشد و در یک آقای بالغ که سنی بین ۲۰ تا ۴۰ سال دارد محدوده نرمال تستوسترون اعدادی بین ۲۶۴ تا ۹۱۶ نانوگرم است. این موضوع رو باید بدانید که میزان سطح تستوسترون در طول شبانه روز در حال نوسان است و نمی‌توانیم یک محدوده ثابت برای آن در نظر بگیریم معمولاً میزان این هورمون در صبح و در بدن آقایان در بالاترین سطح خود قرار دارد و رفته رفته در طول روز کمتر می‌شود. از طرفی یک فرد عادی و یک فرد بدنساز از لحاظ میزان متعادل تستوسترون نیز ممکن است با یکدیگر متفاوت باشند و به همین دلیل نمی‌توانیم به طور کلی برای همه زمان‌ها یک سطح متعادل در نظر بگیریم اما اعداد گفته شده یک محدود‌ی نرمال هستند.
همچنین بخوانید: بهترین برند کراتین بدنسازی
رابطه تستوسترون با بدنسازی
تستوسترون فواید مختلفی در بدنسازی دارد که می‌توانیم مواردی چون افزایش انرژی، ایجاد ذهن آزاد و آرام، حجیم شدن عضلات و کنترل وزن را نام ببریم که اکثر بدنسازان بیشتر به دنبال دو فایده مهم کنترل وزن و حجیم شدن عضلات هستند که در ادامه به توضیح هر یک پرداخته‌ایم.
1. کاهش توده‌های چربی
زمانی که میزان تستوسترون به طور قابل توجهی در یک فردی که ورزش نمی‌کند افزایش پیدا کند توده‌های چربی از بین رفته و حجم بافت عضلانی افزایش پیدا می‌کند و در ورزشکاران تستوسترون موجب از بین رفتن مقدار بسیار بیشتری از چربی شده و از طرفی نیز به افزایش توده‌های عضلانی کمک می‌کند و ساخت عضلات نیز در سطح بالایی اتفاق می‌افتد. اما اگر میزان تستوسترون در بدن یک مرد پایین باشد متابولیسم نیز کاهش پیدا خواهد کرد و همین موضوع موجب بالا رفتن توده چربی در بدن مخصوصاً در اطراف شکم می‌شود.
2. افزایش ساخت عضلات
یکی از مهمترین فواید تستوسترون در بدنسازی فعال کردن سلول‌های پیش ساز فیبر عضلانی است که موجب حجیم شدن عضلات فرد می‌شود. یک فرد ورزشکار میتواند با داشتن یک تغذیه اصولی و کامل در طول دوره تمرینات و نگه داشتن سطح تستوسترون در سطح مناسب خود، در مدت زمان کمی یک بدن عضلانی را بسازد. از طرفی تستوسترون موجب افزایش کلسیم در بدن می‌شود و همین موضوع نیز به تقویت و قوی‌تر شدن بافت عضلانی و ماهیچه‌ها کمک می‌کند.
فواید تستوسترون چیست؟
تستوسترون چه فایده‌ای دارد؟ این هورمون جنسی اصلی در مردان، به تنظیم بسیاری از عملکردهای فیزیولوژیکی و روانشناختی کمک می‌کند. خواص تستوسترون شامل افزایش توده عضلانی، بهبود چگالی استخوان‌ها، و افزایش انرژی و استقامت است. همچنین این هورمون میتواند به بهبود خلق و خو و کاهش خطر افسردگی کمک کند. در زنان نیز، هرچند در مقادیر کمتری تولید می‌شود، تستوسترون نقش مهمی در سلامت عمومی و افزایش میل جنسی ایفا می‌کند. استفاده مناسب و کنترل‌شده از تستوسترون میتواند به بهبود کیفیت زندگی و سلامت فرد کمک کند. به طوری کلی مهمترین فواید تستسرون شامل موارد زیر است:
- قلب و خون سالم
- چربی کمتر، عضله بیشتر
- استخوان های قوی تر
- حافظه کلامی بهتر، توانایی های فضایی یا استدلال ریاضی
- میل جنسی بهتر
- بهبود خلق و خو
آشنایی با روش های افزایش تستوسترون
معمولاً بدنسازان و ورزشکاران به دنبال روش‌های افزایش سطح تستوسترون در بدن می‌باشند این دسته از افراد می‌توانند با راهکارهای طبیعی و بدون مصرف دارو و درمان شیمیایی نیز می‌توانند سطح تستوسترون در بدن خود را افزایش دهند. این روش‌ها شامل رعایت نکات و اصلاح سبک زندگی و مصرف برخی از خوراکی‌های افزایش دهنده سطح تستوسترون می‌باشد که ما در ادامه به توضیح هر یک می‌پردازیم.
- افزایش سطح تستوسترون با اصلاح سبک زندگی: اگر شما به دنبال راهکار طبیعی هستید می‌توانید به راحتی با مواردی چون کنترل استرس و اضطراب، دوری از مشروبات الکلی و دخانیات، داشتن رژیم غذایی مناسب، کاهش وزن، داشتن خواب با کیفیت و انجام تمرینات قدرتی میزان سطح تستوسترون در بدن خود را افزایش دهید.
- خوراکی‌های افزایش دهنده سطح تستوسترون: برخی از مواد خوراکی وجود دارند که موجب تقویت و افزایش سطح این هورمون در بدن می‌شود شما با گنجاندن این مواد خوراکی در رژیم غذایی خود می‌توانید میزان سطح تستوسترون را افزایش دهید. این مواد خوراکی شامل بادام، عسل، برگ اسفناج، سیر، حبوبات، موز، غلات غنی، ویتامین دی (D) و پنیر کم چرب می‌شود.
همچنین بخوانید: روش های افزایش تستوسترون در مردان
نتیجه گیری
هورمون تستوسترون از جمله هورمون‌های مهم در بدن است که در زمینه بدنسازی بسیار ضروری می‌باشد چرا که موجب ساخت عضلات و کاهش توده چربی در بدن می‌شود. این هورمون در بدن آقایان نسبت به خانم‌ها بالاتر است و موجب ایجاد ویژگی‌های جنسی در آقایان چون رشد ماهیچه، موی بدن و ایجاد خصوصیات مردانه می‌شود و برای تولید اسپرم یک هورمون ضروری است. این هورمون نیز در خانم‌ها برای توسعه تخمک و تخمک گذاری ضروری می‌باشد که ما در این مقاله به طور مفصل در مورد وظیفه‌ی این هورمون در بدن پرداختیم و رابطه آن با بدنسازی را نیز توضیح دادیم.
سوالات متداول
1. افزایش تستوسترون در زنان چه عوارضی دارد؟
افزایش تستوسترون در خانم‌ها موجب ریزش مو، بروز جوش و آکنه، کاهش سایز سینه و افزایش موهای زائد به ویژه در ناحیه صورت می‌شود.
2. آیا استفاده از آمپول تستوسترون خطرناک است؟
اگر آمپول تستوسترون را به صورت خودسرانه تزریق کنید عوارض جبران ناپذیری چون ریزش مو، ایجاد اضطراب، لخته شدن خون، کاهش اسپرم‌ها، کاهش میل جنسی، اختلال در نعوظ، تغییرات در عملکرد کبد، بالا رفتن فشار خون و غیره را به دنبال خواهد داشت.
